بیماری نیوکاسل در طیور و نحوه پیشگیری آن
بیماری نیوکاسل در طیور یک بیماری ویروسی است. انواع آن شامل گوارشی، تنفسی و عصبی است. اولین نشانه آن معمولا درگیر شدن دستگاه تنفسی و خس خس کردن است و به دنبال آن فلج شدن پاها و بال ها و پیچ خوردن گردن در یک تا دو روز بعد از درگیری پرنده به بیماری مشاهده می شود ( احتمالا ستاره بینی هم اتفاق بیفتد). در پرندگان بالغ، کاهش تولید و کاهش تنفس بعد از 4 تا 6 روز پدیدار می شود.
تاریخچه بیماری نیوکاسل در طیور
بیماری نیوکاسل در سال 1926 (نزدیک یک قرن پیش) در شهری به نام نیوکاسل در کشور انگلستان علایم خود را نشان داد، که با قرنطینه و معدوم سازی طیور مبتلا آلودگی این بیماری را کنترل کردند.
عامل بیماری نیوکاسل چه بود
ویروس پارامیکزو ویروس عامل اصلی این بیماری بود که این ویروس در جنین تخم نطفه دار در حال رشد به خوبثی رشد می کند. همین مورد برای ساخت واکسن ها ی بیماری نیوکاسل کاربرد دارد.
میزبان های بیماری
- برخی از گونه های پرندگان، اهلی و وحشی
- جوجه ها مستعد ترین، ولی اردک و غاز مقاوم ترین پرندگان هستند و خود انتقال دهنده بیماری محسوب می شوند.
- ممکن است طوطی ها و برخی گونه های وحشی ناقل بیماری باشند
نحوه انتقال بیماری نیوکاسل در طیور
- ارتباط مستقیم با مواد دفعی به ویژه مدفوع پرندگان عفونی
- آلوده بودن خوراک، آب، وسایل، لباس کارگران و …
- میزان شیوع و مرگ و میر با گونه پرنده و نوع ویروس متفاوت است
- دوره کمون 4 تا 6 روز می باشد
منابع ویروس بیماری
- ترشحات تنفسی و مدفوع
- انتقال ویروس نیوکاسل توسط لاشه کشتارشده
- پرنده های ناقل
علایم/ تشخیص بیماری نیوکاسل
- علایم تنفسی یا عصبی
- نفس نفس زدن و سرفه کردن و خرخره کردن و صدای شبیه به سوت کشیدن در طیور
- بالهای افتاده، سست شدن پاها، پیچ خوردن سر و گردن، به دور خود چرخیدن، افسردگی، بی میل شدن به غذا، فلجی کامل پرنده لرزش عظلات
- کاهش جزیی یا کامل تخم گذاری
- تخم مرغ های بد شکل، پوسته ناهموار و زبر، پوسته نازک و آلبومین آبکی
- اسهال آبکی سبز رنگ و بدبو
- متورم شدن بافت های اطراف گردن و چشم ها
- ترشحات بینی
شیوع و مرگ و میر از طریق بیماری نیوکاسل بستگی به واگیری و سویه ویروس سطح ایمنی واکسن، شرایط محیطی و شرایط گله دارد.
واگیر دار بودن بیماری نیوکاسل در انسان و علایم آن
بیماری نیوکاسل به صورت حاد در انسان واگیردار نبوده به صورت خفیف در بدن انسان باعث بیماری می شود که علایم آن ایجاد تورم در ملتحمه چشم می باشد.
پیشگیری و کنترل بیماری نیوکاسل
- درمانی برای این بیاری وجود ندارد
- روش هایی برای کنترل بیماری
- ایزولاسیون سخت برای پیشگیری از شیوع
- انهدام پرنده های بیمار
- پاکسازی و ضدعفونی کامل فضا
- منهدم کردن مناسب لاشه
- کنترل آفات در گله
- اجتناب از تماس پرندگان با پرنده هایی که شرایط مشکوکی دارند
- پرورش پرندگان همسن در یک سالن
- واکسیناسیون با واکسن زنده یا واکسن امولسیون روغنی
پیشگیری به وسیله واکسیناسیون موثرترین راه
واکسیناسیون طیور به صورت تزیریقی و آشامیدنی جزو موثرترین راه های پیشگیری بیماری نیوکاسل می باشد که نسبت به هر منطقه ای از برنامه مختص آن، که روشهای خاص خود را دارد باید انجام شود.
برنامه واکسن جوجه ها و نیمچه های طیور اعم از نوع واکسن و سویه واکسن نسبت به آب و هوا و اپیدمی منطقه نسب به آلودگی باید توسط نظر دامپزشک تجویز شود.
با شایع ترین بیماری های طیور بیشتر آشنا
- ✔معرفی جامع و کامل بیماری ها
- ✔خلاصه، ساده و روان
سویه های مختلف واکسن بیماری نیوکاسل و نحوه استفاده آن
واکسن های بیماری نیوکاسل در چهار سویه B1، لاسوتا، کوماروف و روغنی می باشد که در کشور ایران از سویه های B1، لاسوتا و روغنی در چهار حالت استفاده می شود. این چهار حالت عبارت اند از :
- قطره چشم
- اسپری
- آشامیدنی
- تزریقی
نکات استفاده از واکسن جهت دستیابی به بهترین نتیجه
- استفاده از واکسن برای طیور همسن به صورت همزمان
- فاصله بین واکسیناسیون حداقل 7 روز باشد
- به تاریخ تولید و انقضا واکسن باید توجه شود
- در دمای یخچال های معمولی نگهداری شود و از یخ زدگی یا نگه داشتن در دمای اتاق و جلوی نور خورشید جدا خودداری شود
- حمل و نقل واکسن در ظروف سر بسته و همراه واکسن یخ گذاشته شود
- ضروف مورد استفاده برای واکسیناسیون نباید 3 تا 4 روز قبل از استفاده با مواد ضد عفونی کننده شست و شو شده باشند
- برای رقیق کردن واکسن های آشامیدنی و قطره چشمی و اسپری نباید از آب های کلر دار و ضد عفونی شده استفاده کرد و بهترین آب برای رقیق سازی واکسن، آب مقطر های تولید شده ی شرکت های معتبر و یا آب چشمه می باشد
- واکسیناسیون باید برای پرندگان سالم انجام شود
- مدت زمان استفاده از واکسن رقیق شده یک الی دو ساعت بوده و بعد از این مدت واکسن خاصیت خود را از دست خواهد داد
- باقی مانده واکسن را باید بعد از اتمام واکسیناسیون با مخلوط سازی مقداری داروی ضد عفونی کننده و روش های دیگر امحا کرد
- بعد از واکسیناسیون دمای سالن به اندازه دو الی سه درجه سانتی گراد بالا برده شود و یک الی دو روز از آنتی بیوتیک تجویز شده توسط دامپزشک استفاده شود
پیشگیری های بهداشتی مهم برای جلوگیری از بیماری نیوکاسل
- تاسیسات جوجه کشی باید به صورت مداوم ضد عفونی شوند تا عاری از هرگونه عامل انتقال دهنده بیماری باشند
- سالن های نگهداری جوجه ها باید از سایر سالن های پرورش دور باشد
- پرورش به صورت گله تک سنی
- ضد عفونی وسایل نقلیه وارد شده به مزرعه قبل از ورود به مزرعه
- در محل های ورودی مزرعه و همچنین در جلوی در های ورودی سالن باید از آهک استفاده شود
- در صورت داشتن تلفات، لاشه باید به صورت بهداشتی سوزانده شود
- سالن های پرورش بعد از هر دوره و قبل از هر جوجه ریزی به صورت کامل با در نظر داشتن تمامی شرایط و برنامه ها، ضدعفونی شوند
